Hidro elektrik santral yapımı için Çevre ve Orman Bakanlığı’ndan alınması gereken izne Hes izni adı verilmektedir. Elektrik enerjisinin üretildiği bu santrallerin doğaya zarar vermemesi ve bunun için belli analizlerin yapılması şarttır. Bu anlamda Hes orman izinleri alabilmek için çok kapsamlı çalışmalar yapılmalıdır. Hes’ler daha çok nehirler üzerine kurulmaktadır. Herhangi bir depolama yapılmaz. Akan su üzerinden elektrik üretilir. Hes tesislerinde sadece elektrik üretimi yapılabilmektedir. Suyun akma hızına göre elde edilecek elektrik enerjisnin miktarında farklılıklar olacaktır. Bu tesislerde yaz aylarında daha düşük verim alınmaktadır. Özellikle kış aylarında daha çok yağış olacağı için verim çok fazla artmış olacaktır.
Hes tesislerinin çalışma sistemi basittir. Akan su regülatör üzerinden cebri borularına ulaştırılır. Basınçlı gelen su çarkları döndürür ve elektrik üretilmiş olur. Genel olarak Hes tasisleri hakkında temel bilgiler bu şekildedir. Bu tesisin yapılabilmesi için öncelikli olarak Hes orman izinleri alınmalıdır. Kişisel olarak bu izin prosüdürlerini bilemeyebilir ve süreci tam olarak takip edemeyebilirsiniz. Bunun için Hes izinleri alan ve bu süreci detaylı bir şekilde kısa sürede bitirebilen firmalar faaliyet göstermektedir. Bu gibi firmalardan destek almanız çok daha iyi olacaktır. Süreci hızlandıracak ve işlemler çok kolay bir şekilde tamamlanmış olacaktır. Hes tesisinin yapılması planlanan saha, yol, mülkiyet gibi çalışmaların titiz bir şekilde yapılmış olması gerekmektedir. İzin süreçlerinde ilk aşama bu çalışmalar olacaktır. Sahada yapılan tüm çalışmalar öncelikli olarak bilgisayar ortamına aktarılmalıdır. Bu noktada başvuru sahası için gerekli olan çalışmalar yapılmalıdır. Bu çalışmalar 1/25000 ölçekli memleket haritası, meşçere, uydu ve orman kadastro belgeleri olacaktır. Orman sayılan alanların dosyaya ilave edilmesi ve bununla ilgili tüm çalışmaların eksiksiz bir şekilde hazırlanması şarttır. Hazırlanan dosyanın öncelikli olan Orman Mühendisleri Odası’na ulaştırmak gerekir. İlk yapılması gereken başvuru buraya olmalıdır. Bu dosyanın tüm kontrolleri orman mühendisleri kontrol etmeli, varsa eksikleri bildirmesi ve tamamlanan dosyaları onaylaması gerekmektedir. Alınan onay sonrası dosya Orman Bölge Müdürlüğü’ne götürülmelidir. Bu başvuru yapıldıktan sonra dosya takibi süreci başlamış olacaktır. Bunun içinde bölge müdürlüğü çalışma sistemini ve yönetmelikleri çok iyi biliyor olmanız gerekmektedir. Yazımızın başında da belirttiğimiz gibi bu tür takip işlemleri uzman kişi veya firmalar yapmalıdır.
Bu aşamada önemli olan gerekli iznin en kısa sürede alınmasıdır. İstenen şartların yerine getirilmemesi veya başvuru dosyasının eksik olması durumunda Hes orman izinleri süreci çok fazla uzayabilir. Bu nedenle yapılacak hazırlık çalışmaları, dosya işlemleri ve diğer tüm evrakların dikkatli bir şekilde hazırlanmış olmasına özen göstermelisiniz. Eksik dosya durumunda Orman Bölge Müdürlüğü dosyayı geri iade edebilmektedir. Bu durumda çok fazla zaman kaybı yaşamış olacaksınız. Bu tür zaman kayıplarının yaşanmaması için profesyonel firma desteği almanız gereklidir.